@@103eu003.txt -p03- Update-Info * In de laatste nieuwsbrief van Index Braille Printer Company vonden we een drietal interessante nieuwigheden: -Er werd speciaal voor de nieuwe Index Basic een vrij grote geluiddempende kast gebouwd die ruimte biedt voor bedrukt en niet bedrukt papier. -De Australische firma Optek ontwikkelde een programma waarmee het mogelijk is om de tekens van het moonschrift af te drukken op een Basic of een Everest brailledrukker. -Datzelfde Optek is blijkbaar erg bedreven in het schrijven van software voor Index drukkers. Het ontwikkelde namelijk ook een programma waarmee vanaf ‚‚n PC vier Index-D's tegelijk aangestuurd worden. Dit resulteert in een printcapaciteit van 1.200 pagina's per uur, prestaties die normaal enkel voor de zeer grote brailledrukkers weggelegd zijn. We nemen aan dat deze producten via alle gekende Index leveranciers in Nederland en Belgi‰ verkrijgbaar zullen zijn. OPROEP Een volgend nummer van Infovisie Magazine zal als hoofdthema aanpassingen van de werkplek hebben. Met een dergelijk themanummer kunnen we vele kanten uit. We sommen enkele mogelijke onderwerpen op: -Aanpassingen van een alleenstaande PC binnen het kader van welbepaalde beroepen. -Toegankelijk maken van een terminal die aan een grote computer gekoppeld is. -Aanpassing van zeer specifiek werkmateriaal, bijvoorbeeld een telefooncentrale. -Financieringsmogelijkheden. Hierbij willen we een oproep richten tot u, lezers. Zijn er bepaalde onderwerpen binnen dit thema die u wenst uitgediept te zien? Kan u ons over ‚‚n van de reeds aangehaalde onderwerpen (telefooncentrales, terminalemulatie,...) meer informatie bezorgen? Denkt u een andere nuttige bijdrage te kunnen leveren voor dit themanummer? Dan horen we dit graag. U kan met al uw suggesties en wensen terecht op de gekende redactieadressen. * De vzw Audio/Braille, die we reeds kennen van het gesproken muziektijdschrift Midi Art, bracht onlangs een nieuw computertijdschrift op de markt, PC-Operator. Het wordt verspreid op CD-ROM en verschijnt vier maal per jaar. De informatie op de CD is uiteraard onder MS-DOS toegankelijk met een meegeleverd leesprogrammaatje dat zeer eenvoudig te bedienen is. We geven een greep uit de inhoud van het eerste nummer: -Artikel over processor upgrade mogelijkheden voor een PC. -Artikel over het programma RAM-Doubler. -CD-ROM rubriek waarin nuttige CD-ROM-schijfjes aangekondigd worden. -Lezersrubriek met de mogelijkheid tot het plaatsen van advertenties. -Een rubriek met korte nieuwsflashes uit de PC-wereld. -Een praktijkartikel over hoe u meer RAM-geheugen kan vrijmaken. Indien u over een geluidskaart beschikt, wordt het lezen aangenamer gemaakt door wat achtergrondmuziekjes. Voor meer informatie of een abonnement kan u terecht bij Audio/Braille (tel.: +32 9 371 79 65). * De Brit Roger Wilson-Hinds werkt aan een inventarisatie van toegankelijke CD-ROM's. Als onderdeel van dit project stelt hij een MS-DOS-diskette beschikbaar met daarop een introductie tot CD-ROM's, een lijst van beschikbare schijfjes en een bespreking van de ge‰valueerde CD-ROM's. Het is de bedoeling dat deze diskette regelmatig geactualiseerd wordt. De prijs bedraagt 5 GBP voor personen en 10 GBP voor organisaties. Deze publicatie is te bestellen bij Choice Technology and Training in Peterborough, Groot-Brittanni‰ (tel.: +44 1733 234 441). * In het tijdschrift SZB-Information (nummer 99) van de Zwitserse blinden- en slechtziendenvereniging SZB staat een beknopt overzicht van cassetterecorders die interessante functies bieden voor visueel gehandicapten. Op basis van testverslagen uit tijdschriften van blindenverenigingen en in ruggespraak met de producenten is men tot een overzicht van elf toestellen gekomen: Sony TCM-353V en TCM-359V; Panasonic RQ-2102, RQL-349EK en RQA-171EK; Marantz PMD201 en PMD 222; Aiwa HSJS145 en HSJS345; Artel ST1-1 en ST1-2. Enkele hiervan kan u in dit nummer terugvinden in de technische fiches. Indien u belangstelling hebt voor een kopie (alleen zwartschrift) van dit overzicht uit SZB-Information, kan u contact opnemen met de redactie. * Van het tekstherkenningsprogramma "Open Book Unbound" van Arkenstone is recent de versie 3.0 verschenen. Deze werkt onder Windows 95 en kent nieuwe mogelijkheden. Vooral de herkenningskwaliteit van lichtjes scheef gedrukte tekst is er enorm op verbeterd. Tevens kunnen we melden dat Arkenstone verhuisd is naar een nieuwe locatie: 555 Oakmead Parkway USA - Sunnyvale, CA 94086 Telefoon: +1 408 245 5900 Fax: +1 408 328 8484 * Een rondje bij de Nederlandse hulpmiddelenleveranciers leverde ons het volgende nieuws op: Tieman levert voortaan Verbal Window Bridge. Deze versie van het Window Bridge GUI-toegangsprogramma ondersteunt alleen spraaksynthesizers. Verder is Verbal Window Bridge identiek aan Slimware Window Bridge, dat zowel spraak- als braille-output levert. Verbal Window Bridge ondersteunt MS-DOS, Windows 3.x en Windows 95. De prijs in Nederland is 1.500 NLG (excl. BTW). Van LVI vernamen we dat zij het Magnum dikteerapparaat van Visuaide levert (zie technische fiche in IM 9,1 van maart '95). Het CIG levert twee nieuwe versies van het vergrotingsprogramma Lunar: Lunar SVGA voor Windows 3.x en Lunar 95 voor Windows 95. * Van een prijsverlaging gesproken: Visiodata verlaagt de prijs van haar autonoom tekstherkenningssysteem SmartReader met zo maar eventjes 85.000 BEF: van 320.000 naar 235.950 BEF (incl. BTW). We konden onlangs de Nederlands sprekende versie van het systeem uitgebreid aan de tand voelen en kunnen reeds zeggen dat we nogal opgetogen waren over dit toestel. In een volgend nummer mag u een artikel over de SmartReader verwachten. * Binnen het Europese Harmony Consortium (Horizontal Action for the Harmonisation of Accessible Structured Documents) werd een rapport opgesteld dat een overzicht geeft van de digitale kranten in de Verenigde Staten, Nederland, Groot-Brittanni‰, Duitsland, Zweden en Belgi‰. Hierin worden ook de redenen aangehaald waarom een uitgever beslist om zijn krant in elektronische vorm aan te bieden. Een exemplaar van dit Engelstalige, 115 bladzijden tellende rapport is op diskette of papier verkrijgbaar via Prof. Dr. Jan Engelen (tel.: +32 16 32 11 23). * Wie de woordenlijst van de spellingscontrole van WordPerfect 5.1 of hoger wil aanpassen aan de nieuwe spelling kan terecht bij UBIQ. Dit bedrijf levert een diskette met het "Nieuwe Complete Lexicon" voor WP 5.1 of hoger. Deze diskette kost 29,9 NLG. Ook voor MS-Word is een woordenlijst met de nieuwe spelling verkrijgbaar. Voor meer inlichtingen kan u bij UBIQ terecht (tel.: +31 10 44 78 704). * In ons vorig nummer hadden we het reeds over het Groene Boekje op diskette. Hierbij aansluitend kunnen we melden dat de uitgave over de nieuwe spelling die de Vlaamse Uitgeversmaatschappij in december '95 publiceerde, nu ook verkrijgbaar is in grootdruk in verschillende lettergroottes. De prijs van deze uitgave bedraagt 210 BEF voor een ingebonden exemplaar en 120 BEF voor een losbladige versie. Voor meer inlichtingen of een bestelling kan u terecht bij Atelier Helen Keller (tel.: +32 2 466.94.40, fax: +32 2 466 92 86). * Op de Microsoft Accessibility Conference in Birmingham (19 en 20 juli 1996) kondigde Microsoft de bŠta-versie aan van ActiveX Accessibility (AXA). Dit zijn door Microsoft gedefini‰erde regels die bedoeld zijn om Windows 95-toepassingsprogramma's vlot te laten samenwerken met computeraanpassingen voor gehandicapten. Deze regels maken het voor programmeurs van toepassingsprogramma's mogelijk om nieuwe en betere gebruikersinterfaces te cre‰ren die compatibel zijn met de computeraanpassingen voor gehandicapten. Concreet betekent dit dat Windows 95 (en later ook Windows NT) en zijn toepassingsprogramma's een stuk toegankelijker worden voor mensen die vergrotings-, spraak- of braille-aanpassingen gebruiken. In ieder geval gaan alle nieuwe versies van Microsoft toepassingsprogramma's gemaakt worden volgens deze AXA-normen. Het is te hopen dat ook andere producenten van toepassingsprogramma's dezelfde weg zullen inslaan. Op 26 juli 1996 kondigde Microsoft aan dat ze het eigendom en de verdere ontwikkeling van ActiveX wenst over te dragen aan een onafhankelijke organisatie. Microsoft blijft echter zelf deel uit maken van deze niet nader genoemde organisatie. Welke de gevolgen van deze beleidsbeslissing zijn blijft voorlopig onduidelijk. We houden u op de hoogte. * Onlangs werden bij de Vlaamse Klank- en Braillebibliotheek drie CD- schrijvers in gebruik genomen voor aanmaak van gesproken boeken. Met het traditionele systeem wordt de ingesproken tekst met behulp van een bandrecorder opgenomen op magneetband op grote spoelen, de zogenaamde moederbanden. Het materiaal op deze moederbanden wordt vervolgens gekopieerd naar de cassettes die lezers uiteindelijk ontvangen. Het gebruik van moederbanden heeft zo zijn nadelen. Ze vergen veel opslagruimte, ze zijn onderhevig aan slijtage en gaan daardoor slechts 10 jaar mee, de klankkwaliteit is voor verbetering vatbaar. Door over te schakelen naar een nieuwe drager, de CD, behoren al deze nadelen in ‚‚n klap tot het verleden. Op ‚‚n klein zilveren schijfje wordt de ingesproken tekst met een zeer hoge geluidskwaliteit voor de eeuwigheid vastgelegd. Net zoals de moederband zal ook de CD als basis dienen voor het maken van kopie‰n naar gewone cassettes. Voor de gebruiker verandert er dus niet veel, hij krijgt zijn oude vertrouwde cassette toegezonden. Het zal vermoedelijk nog een hele tijd duren vooraleer alle bestaande moederbanden naar het nieuwe medium zijn overgezet. * Information Technology and Disabilities (ITD) is een tijdschrift dat praktische en theoretische informatie verschaft over de ontwikkelingen van de computer voor mensen met een handicap. ITD is een uitgave van Equal Access to Software and Information (EASI). Het tijdschrift verschijnt vier maal per jaar in elektronische vorm en wordt via e- mail verstuurd. U kan zich abonneren door een e-mail te sturen aan: listserv@sjuvm.stjohns.edu. Vermeld niets bij het onderwerp (subject) van de e-mail en schrijf in het bericht: subscribe ITD-JNL "Voornaam Achternaam" Meer informatie kan u vinden op de web-pagina: http://www.rit.edu/~easi/itd/easijrnl.html * Ter gelegenheid van de opendeurdagen van de Koninklijke Maatschappij voor Blinden en Slechtzienden (KMB) in Antwerpen bezochten we voor de tweede maal het Trainings-, Uitleen en Testcentrum van TV-loepen. Dit centrum, dat intussen reeds een paar jaar actief is, beschikt over een ruim TV-loepenaanbod. Naast de Seewell Leesmuis, de Eschenbach TV-loep en de MagniCam, zagen we er diverse toestellen uit de gamma's van Koba Vision, LVI, Tieman en Reinecker. We blijven het jammer vinden dat een belangrijk merk als TeleSensory niet vertegenwoordigd is en dat de kleine TV-loepen met een mini-scherm er niet terug te vinden zijn. Wie van dit centrum gebruik wenst te maken, moet eerst doorverwezen worden door een low vision centrum of een oogarts. Voor meer inlichtingen kan u bij de KMB terecht (tel.: +32 3 248 54 78). * Sinds dit voorjaar bieden de BRTN teletekstpagina's 760 en 761 informatie over activiteiten voor onder andere personen met een handicap. Op de agendapagina (760) worden allerhande activiteiten aangekondigd. Op de nieuwspagina (761) wordt informatie op politiek, sociaal, juridisch,... vlak aangeboden. Beide rubrieken worden dagelijks geactualiseerd. Dit is een initiatief van Anne Van Asbroeck, Vlaams minister van Brusselse Aangelegenheden en Gelijke Kansenbeleid. De aanmaak van de informatie gebeurt door het Toegankelijkheidsbureau in Hasselt (tel.: +32 11 87 28 71). Hierbij aansluitend kunnen we ook melden dat alle teletekstpagina's van de BRTN sinds eind juni ook via Internet (http://www.brtn.be) beschikbaar zijn. Zo kan u bijvoorbeeld pagina 760 vinden op: http://www.brtn.be/cgi-bin/tt/brtn/page/t/760 * Deze zomer is de NOS gestart met het toegankelijk maken van de ondertiteling voor slechtziende en blinde mensen. Voorlopig kan dit alleen bij het NOS Acht uur-journaal. Op pagina 894 van NOS-Teletekst wordt de ondertiteling, in witte vergrote letters tegen een zwarte achtergrond, synchroon met de TV- beelden vertoond. Hiervoor heeft men alleen een TV-toestel met teletekst nodig. Blinden kunnen de ondertitels lezen met behulp van een PC waarin een teletekstdecoder ge‹nstalleerd wordt. De ondertiteling op de betreffende teletekstpagina kan dan gewoon via de leesregel of spraaksynthesizer gevolgd worden. Het CIG levert voor dit project de teletekstdecoder en een speciaal profiel voor de IBM Screen Reader. Het CGL in Grave is betrokken bij het onderzoek naar de wensen van visueel gehandicapte gebruikers van dit systeem. Afhankelijk van de onderzoeksresultaten wordt nagegaan of het toegankelijk maken van andere programma's van de publieke omroep wenselijk is.