@@ 104ea014.txt -p14- Vergelijkende test: Vergrotingsprogramma's voor Windows 95 Roderik Erens Jeroen Baldewijns 1. Inleiding Wie zich op dit ogenblik een nieuwe computer aanschaft, zal daar meestal Windows 95 bijgeleverd krijgen. Nieuwe toepassingsprogramma's worden alleen nog ontwikkeld voor grafische gebruikersomgevingen, waarvan Windows 95 veruit het meest populaire systeem is. Zeker wanneer u een multimedia computer aanschaft en de mogelijkheden daarvan optimaal wilt benutten, is een grafische gebruikersinterface onvermijdelijk. De aanpassingen voor Windows 95, in de vorm van vergroting, spraak en braille, lieten gelukkig niet lang op zich wachten. Vooral op het gebied van de vergrotingsprogramma's bieden de nieuwste versies handige mogelijkheden voor het werken met Windows 95. In de eerste van een reeks vergelijkende testen rond de toegankelijkheid van Windows 95 bekijken we de vergrotings- programma's. De vier geteste pakketten zijn LP-DOS 6.0, Lunar 95, Magic 2.0 en ZoomText 5.1. Van Magic 2.0 was op het ogenblik van de test alleen een demo-versie beschikbaar. Naast deze programma's bestaan er nog twee hardwarematige vergrotingssystemen: de Argus 3000 SVGA van Reinecker en Super Vista van TeleSensory. De programma's zijn getest op een PC met een 66 MHz snelle 486 DX2 processor, met 8 Mb RAM-geheugen en een PCI videokaart van het merk Trident met 1 Mb videogeheugen. Dit is een minimale configuratie om met Windows 95 te werken. We raden iedereen echter aan om deze programma's te draaien op een PC met een snelle Pentium (120 Mhz of meer) met ten minste 16 Mb RAM-geheugen. Let bij de aanschaf van een nieuwe computer op de videokaart. De geteste programma's werken niet met alle merken en typen videokaarten. Best kan u de leverancier van het vergrotingsprogramma om advies vragen over de videokaart. 2. Instellingen van Windows 95 en zijn toepassingen Vooraleer u het werken met een vergrotingsprogramma overweegt, is het raadzaam om de instellingen van Windows 95 te optimaliseren (zie IM 9,4 van december '95). Via het controlepaneel kan u de schermkleuren volledig naar eigen behoeften instellen. De geteste vergrotingsprogramma's bieden immers geen mogelijkheid tot aanpassing van de schermkleuren, zoals we dat wel kennen bij de vergrotingsprogramma's onder MS-DOS. Verder kan u in dit controlepaneel in beperkte mate de lettergrootte van tekst in de menubalken aanpassen. Ook kan het ‚‚n en ander verbeterd worden aan de zichtbaarheid van de muisaanwijzer. Wie zich bovendien het Bonuspack van Windows 95 aanschaft, heeft een ruime keuze uit muisaanwijzers van verschillende kleur en contrast. Een andere tip is na te gaan of de toepassingsprogramma's die u gebruikt mogelijkheden bieden om beeld en tekst te vergroten. Bij MS-Word kan men bijvoorbeeld inzoomen op de tekst van het document, wat twee maal vergroting oplevert zonder dat hiervoor een vergrotingsprogramma nodig is. Bij de meeste programma's kunnen ook de afbeeldingen op de knoppenbalk groter weergegeven worden. Het gebruik van lettertypes in uw documenten heeft u zelf in de hand. Ook op dit vlak kunnen we een goede raad meegeven. We ondervonden namelijk dat schreefloze letters (dit zijn letters zonder dwarsstreepjes, zoals Helvetica of Univers) over het algemeen beter leesbaar zijn dan letters die wel schreven hebben (zoals Times, Courier of Palatino). De ervaring leert ons dat een combinatie van Windows- instellingen, instellingen van de toepassingsprogramma's en mogelijkheden van de vergrotingssoftware vaak de beste manier van werken oplevert onder Windows 95. 3. Algemene gegevens De vergrotingsprogramma's voor Windows 95 zijn nog niet helemaal vrij van fouten. Nieuwe versies waarin verbeteringen zijn aangebracht volgen elkaar snel op. Informeer daarom steeds bij de leverancier naar de aanschafvoorwaarden van toekomstige versies. Indien u reeds over een DOS-versie van een vergrotingsprogramma beschikt, zijn er meestal mogelijkheden om tegen een gereduceerde prijs een recente Windows-versie aan te schaffen. Het beste kan u hierover contact opnemen met de leverancier. De geteste vergrotingsprogramma's ondersteunen behalve Windows 95 ook MS-DOS en Windows 3.x. Bij de meeste pakketten worden de versies voor deze verschillende besturingssystemen bij de installatie op uw computer geplaatst. Bij Lunar moet men de versies voor MS-DOS en Windows 3.x echter apart aanschaffen. Alle vergrotingsprogramma's kunnen in de VGA (640 x 480 beeldpunten) en de SVGA resolutie (800 x 600 beeldpunten of meer) werken. Een hogere resolutie heeft tot gevolg dat er meer informatie op het beeldscherm getoond wordt, waardoor de tekst en afbeeldingen kleiner worden weergegeven. Bij het gebruik van een vergrotingsprogramma in een hogere resolutie zal men dus een grotere vergroting moeten aanwenden. Het nadeel van het werken met vergroting in een hogere resolutie is dat de beeldopbouw vele malen trager wordt dan bij de gewone VGA resolutie. Alle vergrotingsprogramma's kunnen werken met videodrivers die 256 of meer kleuren weergeven. Dit is nuttig als u met CD-ROM's wil werken. Afbeeldingen op CD-ROM schijfjes vereisen namelijk dikwijls minimaal 256 kleuren. ========== Tabel 1: Algemene gegevens ========== Geteste versies: -LP-DOS: 6.0 -Lunar 95: 1.01 -Magic: 2.0 (demo) -ZoomText: 5.12 ---------- Prijs Nederland (excl. BTW): -LP-DOS: 1.335 NLG [1] -Lunar 95: 905 NLG -Magic: 1.200 NLG [2] -ZoomText: 1.195 NLG [3] ---------- Leveranciers Nederland: -LP-DOS: ALVA, LVI, Tagarno Kompagne -Lunar 95: CIG, LVI, Kompagne -Magic: Lameris -ZoomText: ALVA, LVI, Tieman, Tagarno, Kompagne ---------- Prijs Belgi‰ (excl. BTW) [4]: -LP-DOS: 34.000 BEF -Lunar 95: 19.669 BEF -Magic: van 13.000 tot 20.000 BEF -ZoomText: van 18.000 tot 23.500 BEF ---------- Leveranciers [5] Belgi‰: -LP-DOS: DBS, EDI -Lunar 95: BRL, ERO -Magic: AT, BRL, ERO, HAR -ZoomText: ASI, AT, BRL, DBS, ERO, HAR, SEN ---------- Ondersteunde besturingssystemen: -LP-DOS: Windows 95, Windows 3.x, MS-DOS -Lunar 95: Windows 95 [6] -Magic: Windows 95, Windows 3.x, MS-DOS -ZoomText: Windows 95, Windows 3.x, MS-DOS ---------- Ondersteunde resoluties: -LP-DOS: VGA, SVGA -Lunar 95: VGA, SVGA -Magic: VGA, SVGA -ZoomText: VGA, SVGA ---------- Ondersteund aantal schermkleuren: -LP-DOS: 16, 256 of meer [7] -Lunar 95: 16, 256 of meer -Magic: 256 of meer -ZoomText: 16, 256 ---------- Handleiding, drukvormen: -LP-DOS: Grootdruk, Diskette -Lunar 95: Zwartdruk, Diskette -Magic: Grootdruk, Diskette -ZoomText: Grootdruk, Diskette ---------- Handleiding, talen: -LP-DOS: Engels, Frans -Lunar 95: Nederlands, Engels -Magic: Nederlands, Frans, Engels -ZoomText: Frans, Engels, Nederlands [8] ========== [1] De prijs bij Tagarno bedraagt 1.025 NLG, inclusief een halve dag installatie en instructie. [2] De prijs is inclusief installatie. [3] De prijs bij Tagarno bedraagt 1.025 NLG, inclusief een halve dag installatie en instructie. Deze leverancier kan ook een versie leveren die uitsluitend onder Windows werkt. De prijs hiervan bedraagt 850 NLG. [4] De prijzen kunnen schommelen naargelang de leverancier. [5] Gebruikte afkortingen : ASI: Access Systems International, AT: Advanced Technics, BRL: Brailleliga, DBS: Data Braille Service, EDI: Editec, ERO: Erocos, HAR: 't Harlekijntje, SEN: Sensotec. [6] Van Lunar zijn versies voor MS-DOS en Windows 3.11 afzonderlijk verkrijgbaar. [7] LP-DOS kan slechts bij een beperkt aantal types van videokaarten 256 of meer kleuren weergeven. [8] Alleen 't Harlekijntje levert ook een Nederlandstalige handleiding. 4. Mogelijkheden van de vergrotingsprogramma's Opvallend zijn de grote verschillen tussen de wijze van bediening bij de diverse vergrotingsprogramma's. LP-DOS biedt hiervoor een venster met de diverse instelopties. Bij Lunar zijn de instellingen bereikbaar via een dialoogvenster met invulvelden, aankruisvakjes en knoppen. LP-DOS en Lunar zijn trouwens de enige programma's waar dit bedieningsvenster in het Nederlands op het scherm verschijnt. Magic beschikt over een dialoogvenster dat instelmogelijkheden logisch groepeert in vijf tabbladen. ZoomText tenslotte biedt een venster met twaalf grote duidelijke knoppen voor de basisinstellingen, aangevuld met een aantal uitrolmenu's die toegang geven tot de meer geavanceerde functies. Op LP-DOS na, beschikt ieder van deze programma's over een hulpfunctie. Bij Magic en ZoomText is de hulpfunctie gebaseerd op de Windows- standaard. Lunar gebruikt een zelf ontwikkelde hulpfunctie. De geteste vergrotingsprogramma's beschikken over een menu om instellingen te maken. Op dit moment is alleen het menu van Lunar naar het Nederlands vertaald. De bediening van de menu's gebeurt via de muis of met toetscombinaties. Opvallend zijn de grote verschillen tussen de menu's van de verschillende vergrotingsprogramma's. Het menu van Lunar is een dialoogvenster met invulvakken, aankruisvakjes en knoppen. LP-DOS kent juist een menu zonder veel knoppen en geeft een lijst met de diverse opties. Magic heeft een menu van Tabbladen met de verschillende instelmogelijkheden. Bij ZoomText is het opvallendste kenmerk de grote drukknoppen om de belangrijkste functies te bedienen. ========== Tabel 2: Mogelijkheden ========== Bediening: taal van de programma-interface: -LP-DOS: Engels, Frans -Lunar 95: Nederlands -Magic: Engels -ZoomText: Engels, Frans ---------- Bediening: Hulpfunctie: -LP-DOS: Nee -Lunar 95: Ja -Magic: Ja -ZoomText: Ja ---------- Bediening: Bediening via sneltoetsen: -LP-DOS: Ja -Lunar: Ja -Magic: Ja -ZoomText: Ja ---------- Vergroting: Bereik: -LP-DOS: 2 tot 16 maal -Lunar 952 tot 16 maal -Magic: 2 tot 20 maal -ZoomText: 2 tot 16 maal ---------- Vergroting: Horizontale of verticale vergroting afzonderlijk instelbaar: -LP-DOS: Ja -Lunar 95: Ja -Magic: Nee -ZoomText: Ja ---------- Schermweergave: Inverteren schermkleuren mogelijk: -LP-DOS: Ja -Lunar 95: Ja -Magic: Ja -ZoomText: Ja ---------- Schermweergave: Contrast en helderheid instelbaar: -LP-DOS: Nee -Lunar 95: Ja -Magic: Nee -ZoomText: Nee ---------- Schermweergave: Afgeronde karakters (smooth edge): -LP-DOS: Nee [9] -Lunar 95: Ja -Magic: Nee -ZoomText: Ja ---------- Mogelijkheden van de vergroting: Vergroting over volledig scherm: -LP-DOS: Ja -Lunar 95: Ja -Magic: Ja -ZoomText: Ja ---------- Mogelijkheden van de vergroting: Vergroting in vergrootglas: -LP-DOS: Nee -Lunar 95: Nee -Magic: Ja -ZoomText: Ja ---------- Mogelijkheden van de vergroting: Vergroting in venster: -LP-DOS: Nee -Lunar 95: Nee -Magic: Ja -ZoomText: Ja ---------- Mogelijkheden van de vergroting: Vergroting in gesplitst scherm: -LP-DOS: Ja -Lunar 95: Ja -Magic: Ja -ZoomText: Ja ---------- Mogelijkheden van de vergroting: Extra vergrotingsgebieden: -LP-DOS: Nee -Lunar 95: Nee -Magic: Nee -ZoomText: Ja ---------- Mogelijkheden van de vergroting: Mobiel venster met te vergroten beeld in inverse kleuren: -LP-DOS: Ja -Lunar 95: Ja -Magic: Nee -ZoomText: Ja ---------- Mogelijkheden van de vergroting: Vergrote beeld verplaatsen via toetsenbord: -LP-DOS: Ja -Lunar 95: Nee -Magic: Ja -ZoomText: Ja ---------- Muisaanwijzer: Grotere muisaanwijzer: -LP-DOS: Ja -Lunar 95: Ja -Magic: Ja -ZoomText: Nee ---------- Muisaanwijzer: Kleur muisaanwijzer inverteerbaar: -LP-DOS: Ja -Lunar 95: Ja -Magic: Ja -ZoomText: Nee ---------- Muisaanwijzer: Muisaanwijzer in dialoogvenster houden: -LP-DOS: Nee -Lunar 95: Ja -Magic: Nee -ZoomText: Ja ---------- Schuiven van vergroot beeld: Scherm: -LP-DOS: Ja -Lunar 95: Nee -Magic: Ja -ZoomText: Ja ---------- Schuiven van vergroot beeld: Venster: -LP-DOS: Ja -Lunar 95: Nee -Magic: Ja -ZoomText: Ja ---------- Schuiven van vergroot beeld: Regel (lichtkrant): -LP-DOS: Nee -Lunar 95: Ja -Magic: Nee -ZoomText: Ja ---------- Schuiven van vergroot beeld: Aantal looprichtingen: -LP-DOS: 4 -Lunar 95: 1 -Magic: 4 -ZoomText: 2 ---------- Diversen: Plaatsen van schermtabs: -LP-DOS: Nee -Lunar 95: Nee -Magic: Nee -ZoomText: Ja ---------- Diversen: Bewaarde instellingen automatisch starten bij toepassingsprogramma: -LP-DOS: Nee -Lunar 95: Ja -Magic: Nee -ZoomText: Nee [10] ========== [9] Bij LP-DOS wordt gewerkt aan een versie met gladde rand optie. [10] Met behulp van sneltoetsen kan snel tussen maximaal 10 sets van instellingen worden gewisseld. De basisfuncties van elk van deze vergrotingsprogramma's zijn ook via toetscombinaties (ook sneltoetsen genoemd) bedienbaar. De gebruikte sneltoetsen blijken voor veel functies overeen te komen met de toetscombinaties die ook bij vergroting onder MS-DOS gebruikt worden. Het is altijd mogelijk om de sneltoetsen te herdefini‰ren. Dit kan van pas komen om toetsenbordconflicten met andere programmatuur te vermijden. Het vergrotingsbereik loopt bij de meeste pakketten van 2 tot 16 maal. Indien de horizontale en verticale vergroting afzonderlijk regelbaar zijn, kan het beeld in horizontale dan wel verticale richting iets meer uitgerokken worden. Magic biedt deze optie niet. De kleurinstelmogelijkheden van de vergrotingsprogramma's zijn beperkt tot het inverteren van de schermkleuren. Lunar biedt als enige de mogelijkheid om contrast, helderheid en hoeveelheid kleur (gaande van monochrome tot volledige kleurenweergave) in te stellen. Een belangrijke verbetering voor de leesbaarheid van vergrote tekst onder Windows wordt verkregen dankzij de gladde rand optie (smooth edge). Een probleem bij Windows is dat vergrote tekens en afbeeldingen duidelijk zichtbaar zijn opgebouwd uit losse beeldpunten. Vooral bij een forse vergroting uit zich dat in gekartelde letters en cijfers. De technologie die bij Lunar 95 en ZoomText aanwezig is, zorgt ervoor dat vergrote tekens en iconen een gladde rand krijgen en daardoor ook bij een grotere vergrotingsfactor beter leesbaar blijven. Bij alle vergrotingsprogramma's is het mogelijk om uit verschillende manieren van vergroting te kiezen, gaande van vergroot beeld over het hele scherm tot vergroting op een gedeelte van het scherm. Voorbeelden van dergelijke deelver- groting zijn vergroting in een loepje, vergroting op de helft van het scherm (gesplitst scherm) of vergroting in een afgebakend gebied (venster). De afmetingen van deze deelvergrotingen kunnen door de gebruiker worden ingesteld. ZoomText biedt als enige de mogelijkheid om extra afgebakende gebieden te defini‰ren, waarmee vaste plaatsen op het scherm permanent vergroot kunnen worden. Dit kan handig zijn om bijvoorbeeld de invulvelden van een rekenblad of de statuslijn van een tekstverwerker continu in het oog te houden. Het verkrijgen van overzicht is bij vergroting onder Windows zeer belangrijk, anders zal men vaak moeten wisselen tussen vergroot en niet vergroot beeld. Drie van de programma's beschikken daarom over de mogelijkheid een mobiel venster op te roepen dat in inverse kleuren aangeeft welk deel van het beeld bij vergroting getoond zal worden. Verder is het praktisch wanneer het vergrote beeld via toetscombinaties over het scherm verplaatst kan worden. Bij ZoomText heeft men bovendien de mogelijkheid om in de tekst markeringen (zogenaamde schermtabs) in te lassen, waar men later, met behulp van een toetsencombinatie, naartoe kan springen. Naast het vergroten van het beeld kan het nuttig zijn als ook de muisaanwijzer vergroot wordt. Zijn zichtbaarheid kan verder verbeterd worden indien de kleur inverteerbaar is. Helaas bleek geen enkel vergrotingspakket ook de tekstinvoercursor te kunnen aanpassen. Dit is jammer omdat deze bij vergroting vaak moeilijker terug te vinden is dan de muisaanwijzer. Het volgen of terugvinden van muisaanwijzer en tekstinvoercursor kan verbeterd worden indien ze in het centrum van het beeldscherm te blokkeren zijn, zodat het vergrote beeld eromheen beweegt. Nadeel hiervan kan zijn dat het beeld continu in beweging is en daardoor onrustiger wordt. De geteste programma's bieden meerdere manieren waarop het vergrote beeld de muisaanwijzer of invoercursor volgt, zodat men zelf kan bepalen wat het beste werkt. Bij een aantal vergrotingsprogramma's treffen we opties aan om het werken met de muis te vergemakkelijken. Bij ZoomText en Magic kan men de muisaanwijzer met behulp van een toetsencombinatie naar het centrum van het scherm halen. Daarnaast bieden Lunar en ZoomText de mogelijkheid om de bewegingsvrijheid van de muisaanwijzer te beperken tot een dialoogvenster. Wanneer deze optie geactiveerd is kan men de muisaanwijzer slechts over de rand van het dialoogvenster bewegen door een snelle muisbeweging. Bij LP-DOS kan het beeld bevroren worden om de muisaanwijzer vervolgens naar de gewenste plek te verplaatsen. Om het lezen van vergrote tekst te vereenvoudigen kan men hem automatisch over het scherm laten schuiven (scrollen). Hierbij kan men zelf bepalen of men de volledige scherminhoud wil laten schuiven of alleen de informatie die in een actief venster staat. Bij LP-DOS en Magic kan men het vergrote beeld in vier richtingen laten schuiven: naar rechts, links, boven of beneden. Bij Lunar en ZoomText kan het beeld enkel horizontaal schuiven. De mogelijkheid tot opslaan van de instellingen ontbreekt bij geen enkel vergrotingsprogramma. LP-DOS en Magic bieden slechts de mogelijkheid om de originele (default) instellingen te overschrijven. Lunar 95 kan de instellingen per toepassingsprogramma apart bewaren en ze samen met de toepassing automatisch starten. 5. Beoordeling Allereerst geven we een paar bevindingen die gelden voor al de programma's : Tijdens de test bleek dat op onze PC, met 8 Mb RAM-geheugen, de vergroting iets te traag op de monitor verschijnt. Dit werd vooral ervaren bij het intypen van tekens, die vaak te langzaam op het beeldscherm verschijnen. Ook bij het bewegen van de muis volgde het beeld niet echt vloeiend. Op een computer met een 166 Mhz Pentium en 16 Mb RAM-geheugen traden deze problemen niet op. Het volgen van de muisaanwijzer, de tekstinvoercursor en de menuselectiebalk gaf meestal geen problemen. Ook wanneer we met de Tabtoets de opties in een dialoogvenster doorliepen, volgde de vergroting. Bij het doorlopen van zo'n dialoogvenster was onze ervaring echter dat een deel van de informatie soms buiten het beeld viel, zodat het vergrote beeld met een toetscombinatie nog iets verschoven moest worden. 5.1. LP-DOS 6.0 Onze verwachting was dat de nieuwste versie veel nieuwe mogelijkheden zou brengen. Dit valt echter tegen en zoiets als de gladde rand optie, die we toch verwacht hadden, ontbreekt waardoor de tekst vanaf een vergrotingsfactor 4 maal slecht leesbaar wordt. Er is ons echter verzekerd dat aan het integreren van die functionaliteit gewerkt wordt. LP-DOS voor Windows 95 onderscheidt zich niet in positieve zin van de andere vergrotingsprogramma's. Enkel de mogelijkheid om gedurende enkele seconden het beeld te bevriezen, waardoor de muisaanwijzer makkelijk op een Windows-object te positioneren is, troffen we niet aan bij de andere pakketten. Wie gewend is om met LP-DOS te werken zal met deze Windows 95- versie vlot aan de slag kunnen. Alle toetscombinaties zijn dezelfde gebleven. Het menuvenster is zeer overzichtelijk. We vinden wel dat een hulpfunctie bij een dergelijk Windows- programma niet meer mag ontbreken. 5.2. Lunar 95 De recent gelanceerde versie 1.01 van Lunar 95 maakte op ons een zeer positieve indruk. Vooral de gladde rand optie viel erg in de smaak. Ze zorgt voor een strakke, afgeronde letter, ook bij een forse vergroting. Zelfs iconen en afbeeldingen worden enigszins afgerond en blijven redelijk herkenbaar. Lunar biedt interessante mogelijkheden om contrast, helderheid en kleur in te stellen, waardoor de leesbaarheid van vergrote tekst verder verhoogt. De bediening via sneltoetsen gebeurt bij Lunar vanaf het numerieke toetsenbord. Het is een gemis dat het vergrote beeld niet via het toetsenbord verplaatst kan worden, zodat men daarvoor moet terugvallen op de muis. Dit betekent dat men in dialoogvensters meestal met de muis moet werken. Het dialoogvenster met instellingen bevat veel te veel informatie en is met vergroting onoverzichtelijk. Ook de hulpfunctie is onoverzichtelijk en vrij beperkt. 5.3. Magic 2.0 Magic 2.0 ondersteunt videodrivers met SVGA of een hogere resolutie en met 256 of meer kleuren. Er is geen gladde rand optie, waardoor bij een vergroting van meer dan 4 maal de tekst moeilijk leesbaar wordt. Magic 2.0 onderscheidt zich niet echt in positieve zin van de andere vergrotingssoftware. We konden nauwelijks functies vinden die de andere drie programma's niet bieden. De toetscombinaties zijn identiek aan diegene die Magic voor MS- DOS gebruikt. Het dialoogvenster met de instellingen is overzichtelijk en bestaat uit vijf tabbladen waarmee diverse instellingen kunnen worden gemaakt. De instellingen zijn ook via een menubalk en uitrolmenu's bereikbaar. Magic beschikt over een zeer duidelijke hulpfunctie. 5.4. ZoomText 5.1 ZoomText is veruit het meest complete vergrotingsprogramma voor Windows 95. De gladde rand optie van ZoomText is minder geavanceerd dan die van Lunar 95. Letters worden iets minder strak weergegeven. Toch krijgt men bij forse vergroting een redelijk leesbare letter. Bij de weergave van pictogrammen en afbeeldingen schiet deze functionaliteit van ZoomText tekort. ZoomText kent veel opties die bij andere vergrotingsprogramma's ontbreken. Om er enkele te noemen: mogelijkheid tot defini‰ren van meerdere vergrotingsgebieden die vaste plaatsen op het scherm extra kunnen vergroten, plaatsen van markeringen waar de vergroting vlot naartoe kan springen, mogelijkheid tot het laten voorbijrollen van de tekst in de vorm van een lichtkrant. Het menuvenster van ZoomText bestaat uit een menubalk met daaronder grote knoppen. Via de menubalk met uitrolmenu's worden de instellingen gewijzigd. De knoppen dienen om basisfuncties van ZoomText te activeren. De pictogrammen op de knoppen zijn nogal cryptisch en de betekenis is niet duidelijk zonder eerst de handleiding te raadplegen. De toetscombinaties zijn voor een deel identiek aan de sneltoetsen die ZoomText voor MS-DOS gebruikt. 6. Conclusie Zolang men aan twee of drie maal vergroting voldoende heeft, bieden alle vergrotingsprogramma's genoeg functionaliteit, zeker als men de instelmogelijkheden van Windows 95 benut. Bij een hogere vergrotingsfactor is naar onze mening gladde rand optie onontbeerlijk. Lunar 95 geeft de meest strakke letter bij forse vergroting. Ook de instelmogelijkheden van helderheid, contrast en kleur zijn bij dit produkt bijzonder waardevol. ZoomText 5.1 biedt de meeste instellingsmogelijkheden. Al deze vergrotingsprogramma's beschikken over een dialoogvenster of menu om instellingen te maken. Op dit moment is alleen het dialoogvenster van Lunar naar het Nederlands vertaald. Bij LP-DOS vinden wij het een gemis dat geen hulpfunctie aanwezig is. VERKLARING TERMINOLOGIE -multimedia computer: een krachtige computer met snelle CD-ROM speler, stereo geluidskaart en hoogwaardige videokaart met kleurenmonitor; tegenwoordig zowat de standaard op de consument- gerichte markt. -videokaart: insteekkaart die verantwoordelijk is voor de beeldopbouw op de monitor. -videogeheugen: het RAM-geheugen dat op de videokaart ge‹nstalleerd is en ondermeer verantwoordelijk is voor het aantal toonbare kleuren. -resolutie: fijnheid van de beeldopbouw, uitgedrukt in aantal horizontaal en verticaal weergegeven beeldpunten; de standaard VGA resolutie bedraagt 640 bij 400 punten. -videodriver: programma dat er voor zorgt dat alle mogelijkheden van de videokaart benut kunnen worden. -tabblad: een blad met aan de bovenzijde een uitstekend reepje; deze voorstellingswijze, zoals bij een kaartenbaksysteem, wordt bij moderne programma's gebruikt om diverse instellingen op een overzichtelijke manier te presenteren. -gladde rand optie (smooth edge): techniek die er voor zorgt dat de gekartelde letterranden, ontstaan door het vergroten van een grafisch beeld, gladgestreken worden. -iconen (pictogrammen): tekeningen of figuren die veelvuldig gebruikt worden om computerbestanden en programma's aan te duiden bij grafische gebruikersomgevingen zoals Windows.