Vlicht Nieuwsbrief, jaargang 5, nummer 3, september 1997 Inhoud - Redactioneel - MiniVib: een uitbreiding van het Visibel wek- en waarschuwingssysteem van de firma Goedhart (Nl) - Dragers gezocht - Windows 95, hoe raak ik ge‹nformeerd? - Eurovocs soft Redactioneel Beste lezer, Ondanks de vakantieperiode en de hitte van augustus hebben wij de afgelopen periode niet stilgezeten en is de basis gelegd voor de verdere ontwikkeling van VLIBANK. Zo is er een nieuw programma voor het tonen van de foto's en cellen Infovisie en Gehoor een nieuwe thesaurus ontwikkeld. Deze thesaurus gebruikt de functie waarvoor het hulpmiddel ontworpen is als ingang. Enkele van deze vernieuwingen zullen reeds beschikbaar zijn in de volgende update van Vlibank, verwacht in november. De anderen zullen ge‹mplementeerd worden in de eerste update van 1998. Dit najaar staat voor Vlicht in het teken van kwaliteitsverbetering van VLIBANK. Op 8 oktober wordt hiervoor een workshop georganiseerd waarin we met producenten en verdelers van gedachten zullen wisselen onder het thema: "Hoe de bekendheid van hulpmiddelen in Vlaanderen verhogen?". Andere reacties i.v.m. de inhoud, de vormgeving of mogelijkheden van VLIBANK zijn natuurlijk ook nog altijd welkom. De Redactie MiniVib: een uitbreiding van het Visibel wek- en waarschuwingssysteem van de firma Goedhart (Nl) Het Visibel wek- en waarschuwingssysteem van Goedhart zet geluiden zoals deurbel, telefoon- of faxbel, babyfoongeluid, enz. voor dove personen om in lichtflitsen. Het systeem werkt via het lichtnet en er is dus geen installatie van een nieuwe bedrading nodig. Het Visibel-systeem bestaat uit een aantal zenders (een telefoonbelzender, deurbelzender, babyfoonzender, personenoproepzender) en ontvangers (een flitslamp, een lampschakelaar, een lichtwekker-ontvanger). Het geluid wordt via een zender (gekoppeld aan de geluidsbron) doorgestuurd naar een ontvanger. Deze zet het om in een lichtsignaal. Met behulp van de TopPieper kan het signaal van de Visibel-zenders via radiogolven ook worden doorgestuurd naar een draagbare trilontvanger. Op deze manier kan men zich vrijer in en om het huis bewegen. Deze TopPieper is echter voor gebruik in de thuisomgeving een vrij duur toestel. Gezien het beperkte bereik van de thuisomgeving en gezien het feit dat er sinds enige tijd een speciale frequentie is opengesteld voor o.a. waarschuwingssystemen, ontwierp de firma Goedhart een nieuwe goedkopere trilontvanger: de "MiniVib". Zo wordt het voelen van belangrijke geluiden in huis bereikbaar voor meer mensen. Omdat de frequentie van de MiniVib door meerdere systemen wordt gebruikt, is de MiniVib meer onderhevig aan storingen dan de TopPieper die wel op een eigen zendfrequentie werkt. Voor gebruik in een beperkte omgeving weegt dit nadeel niet op tegen de voordelen van de MiniVib. De MiniVib is klein en weegt 80 gram. Elk geluid heeft een eigen trilritme. Het laatst ontvangen signaal wordt bijgehouden. De reikwijdte van de MiniVib bedraagt 50 meter binnenshuis en ongeveer 300 meter in het vrije veld. De MiniVib werkt met ‚‚n oplaadbare batterij, die 2 tot 3 maanden meegaat. De aard van het geluid wordt op de MiniVib aangegeven door indicatielampjes voor twee verschillende deurbelzenders, ‚‚n telefoonzender, ‚‚n babyfoonzender, een personenoproepzender en een bewegings- en alarmzender. Indien het systeem niet goed functioneert, bijvoorbeeld omdat men te ver verwijderd is van de zender of omdat de batterij bijna leeg is, wordt men gewaarschuwd. De prijs van de MiniVib bedraagt 1338,- NGL. De zenders moeten appart aangeschaft worden. Goedele Anciaux Cel gehoor Dragers gezocht Wie deze zomer met de auto op vakantie ging, heeft ze ongetwijfeld gezien. De volgestouwde auto's met achteraan een drager met daarop een stapel fietsen. Personen met een handicap stelden ons de vraag of ze hun driewielfiets, rolstoel of scooter niet op deze manier kunnen meenemen. Recent kregen wij een brochure van de Nederlandse firma Gidding Revalidatie Techniek B.V. die zulke dragers produceert en verdeelt. Een vluchtig onderzoek via Internet leerde ons dat ook in de Verenigde Staten verschillende aangepaste dragers voor rolstoelen en scooters op de markt zijn (http://www.infostuff.com/ScooterTote/, http://members.tripod.com/~abarich/page3.html, http://www.inmax.com/homecare/issi/hitch.html). Specifieke dragers voor driewielfietsen hebben we tot nu nog niet gevonden. Deze kunnen wel op maat gemaakt worden door een aantal fietshandelaars. Indien u overweegt om een drager voor uw rolstoel of scooter aan te schaffen moet u vooral rekening houden met het gewicht van de hulpmiddelen en de "draagkracht" van een trekhaak. Enkele richtwaarden: - de maximale verticale belasting op de trekhaak is bij de meeste auto's die bij ons verkocht worden 50 of 75 kg (in de Verenigde Staten 100 kg); - het gewicht van de drager zelf is ongeveer 15 kg; - gemiddelde gewichten van een driewielfiets, scooter of rolstoel zijn respectievelijk 25 … 30 kg, 60 … 90 kg en 12 … 17 kg; Een snelle berekening leert ons dat er geen problemen zijn voor het vervoeren van manueel aangedreven rolstoelen. Scooters kunnen slechts vervoerd worden indien ze gedemonteerd worden en indien de basismodule met wielen, stuurinrichting en aandrijfmotor minder dan 35 kg weegt. De scooterdrager van de firma Gidding kan dan ook slechts gebruikt worden met scooters van het type Fortress 2000FS of Bec Sterling. Aan de Fortress moeten bovendien nog een aantal kleine aanpassingen worden uitgevoerd o.a. het wegnemen van de achterbumper en het verplaatsen van de achterlichten om de basismodule licht genoeg te maken voor een drager op een trekhaak met een toegelaten belasting tot 50 kg. Bij het gebruiken van een drager die achteraan de auto bevestigd is, is meestal een begeleider nodig voor het plaatsen van de rolstoel op de drager of voor het demonteren en inladen van de onderdelen van de scooter: zitting en batterijen (gewicht ń15 kg per deel) in de koffer. Tenslotte willen we u nog vragen om ons informatie door te sturen van andere dragers voor rolstoelen, scooters of driewielfietsen. Marc Wouters Cel motoriek Windows 95, hoe raak ik ge‹nformeerd? Dat Windows 95 voor veel niet- en slechtziende PC-gebruikers nog steeds een struikelblok vormt, staat buiten kijf. De belangrijkste reden voor dit probleem schuilt echter niet langer in het ontbreken van adequate hulpmiddelen, want die zijn er de laatste jaren qua kwaliteit en functionaliteit erg op vooruitgegaan. Het belangrijkste knelpunt zit hem in het nijpend gebrek aan opleidingsmogelijkheden. Dit moet Sarah Morley ook gedacht hebben toen ze haar boek "Windows 95 Explained : A Guide for Blind and Visually Impaired Users" schreef. Dit boek is de opvolger van het gelijkaardige werk over Windows 3.11 van dezelfde auteur. "Windows 95 Explained" geeft een glasheldere beschrijving van het concept dat achter Windows 95 schuilgaat en dit vanuit het standpunt van een visueel gehandicapte PC-gebruiker. Sarah Morley behandelt in haar boek de volgende onderwerpen: - Wat is een GUI en wat is Windows 95 ? - Windows 95 basiselementen (bureaublad,startknop, ...) - Soorten iconen en hun functies - Soorten vensters, hun componenten en functies - Dialoogvensters en hun onderdelen - Menubalk, pull-down menu's, pop-up menu's - Het icoon "deze computer" en de verkenner - De taakbalk, de startknop en het startmenu - Functie van de prullenbak - Werken met MS-DOS vanuit Windows 95 en het opstarten van een Windows 95 PC onder MS-DOS - Het configuratiescherm en zijn toegankelijkheidsopties - De helpfunctie - Het clipboard - De sneltoetsen Dit boek is optimaal afgestemd op wat visueel gehandicapten over Windows 95 willen weten. Het biedt een goede kennismaking voor niet ervaren gebruikers en vormt tevens een degelijk naslagwerk voor wie Windows 95 reeds gebruikt. Het is een regelrechte aanrader voor wie de Engelse taal machtig is. De prijs bedraagt 7,- GBP en het is beschikbaar in zwartdruk, op diskette, op cassette en in braille. Bij de laatste drie leesvormen worden tactiele diagrammen meegeleverd die de inhoud van een aantal Windows 95 schermen voorstellen. Voor meer inlichtingen: RNIB Customer Services Telefoon : +44 1733 370 777 Fax : +44 1733 371 555 E-mail : jkerr@rnib.org.uk Jeroen Baldewijns Cel Infovisie Eurovocs soft De markt van softwarematige spraaksynthese (omzetten van tekst op een computerscherm naar gesproken tekst door enkel gebruik te maken van een standaard computer en standaard geluidskaart) is in volle evolutie. De Eurovocs soft, een product van VZW Technologie en Revalidatie, draagt hiertoe ook zijn steentje bij. Het "toestel" richt zich zowel tot blinden als tot gebruikers van ondersteunde communicatie. Eigenlijk bestaat de Eurovocs soft reeds geruime tijd als onderdeel van de Mind Express (zie Nieuwsbrief december 1996), maar is hij vanaf nu ook als alleenstaand product te verkrijgen. Gebruikers van de Mind Express, kunnen het Eurovocs soft programma ook los van de Mind Express voor andere toepassingen gebruiken. Momenteel spreekt de Eurovocs soft reeds zes verschillende talen (Nederlands, Frans, Duits, Engels, Italiaans en Spaans). Het omzetten van tekst naar spraak gebeurt door het onderscheppen van het toetsenbord, het klembord of de seri‰le poort. Er is dus geen andere software vereist. Toonhoogte, volume, stem en tempo zijn instelbaar in 9 stappen. Het uitlezen van de tekst kan gebeuren op karakter- (letter-), woord- en zinsniveau. Wie wenst kan een persoonlijk uitspraakwoordenboek aanmaken voor woorden die anders uitgesproken moeten worden dan ze geschreven worden (bijvoorbeeld ok=oke). Het aanmaken van deze woordenboeken kan gebeuren vanuit elke tekstverwerker. Wie Eurovocs soft als communicatiehulpmiddel wenst te gebruiken, moet rekening houden met: - de verschillende uitspraakniveaus zijn voor ondersteunde communicatie niet echt van toepassing. Om te communiceren volstaat het woorden of zinnen te kunnen uitspreken. Het uitspreken van karakters (of in dit geval letters) is bijgevolg een weinig bruikbaar item. - voor thuis-, klas- of therapiesituaties lijkt dit programma ons een zinvol ondersteunend communicatiehulpmiddel. Een belangrijk nadeel van softwarematige spraaksynthese op zich (en dus niet alleen van dit programma) ligt in het feit dat software steeds onlosmakelijk verbonden blijft met een computer. En omdat laptop computers nog onvoldoende robuust zijn bevonden om te dienen als mobiel communicatiehulpmiddel, blijft communiceren aan de hand van deze software voorlopig nog beperkt tot plaatsen en situaties waar een pc voorhanden is. Enkel geschikt dus voor kleine babbelaars... - om goed te kunnen werken is een computer met een 486-processor, 4MB Ram geheugen en Ms-Windows 3.1 of meer een strikt minimum; hoe meer mogelijkheden de computer heeft, hoe sneller er gecommuniceerd kan worden. Voor meer informatie, prijzen en verdelers kan u terecht bij de producent: Technologie en Revalidatie vzw Postbus 128 9000 Gent (Belgi‰) tel.: 09/264 33 91. Elly Besard Cel Spraak