@@VT @@16 Vergelijkende test: Eenvoudige memorecorders Jeroen Baldewijns Gerrit Van den Breede Sylvia Pont 1. De memorecorder en zijn concurrenten Pen en papier zijn voor veel visueel gehandicapten onbruikbare instrumenten voor het maken van notities. Een dictafoon of een braillenotitietoestel waren hiervoor tot voor kort de aangewezen hulpmiddelen. Enige tijd geleden stak echter een nieuwe productgroep, die het beste van deze twee werelden verenigt, de kop op: de memorecorders. We kunnen een memorecorder als volgt defini‰ren: een compact apparaatje dat gesproken boodschappen kan registreren, vastleggen in een elektronisch geheugen en later opnieuw weergeven. We kunnen de memorecorders indelen in eenvoudige en geavanceerde varianten. Het verschil tussen deze twee groepen zit hem voornamelijk in de opnamecapaciteit en de ingebouwde functionaliteit, die beide eerder gering zijn bij de eenvoudige toestellen en eerder uitgebreid bij de geavanceerde memorecorders. We geven de vijf belangrijkste verschillen aan tussen memorecorders, dictafoons en braillenotitietoestellen: -Terwijl bij een notitietoestel de nota's worden ingetypt op een brailletoetsenbord, moeten ze bij een dictafoon of memorecorder worden ingesproken via een ingebouwde microfoon. -Bij een memorecorder en een notitietoestel zijn de notities direct raadpleegbaar omdat ze in een elektronisch geheugen opgeslagen worden. De opslag op een audiocassette bij een dictafoon maakt de gegevens minder vlot toegankelijk: om iets terug te vinden moet je de band verder- of terugspoelen. -Via het gebruik van meerdere cassettes is de opnamecapaciteit van een dictafoon quasi onbeperkt. Bij een memorecorder en een notitietoestel wordt de capaciteit bepaald door de omvang van het interne geheugen. Bij eenvoudige memorecorders is deze meestal vrij beperkt. Geavanceerde varianten en notitietoestellen bieden meestal een uitgebreide (soms uitbreidbare) capaciteit. -De gegevensweergave verschilt totaal: bij een dictafoon krijg je analoog opgenomen spraak te horen die zeer behoorlijk klinkt; een memorecorder brengt digitaal opgenomen spraak ten gehore waarvan de kwaliteit erg varieert van toestel tot toestel; een notitietoestel genereert synthetische spraak, eventueel gecombineerd met brailleweergave. -Qua functionaliteit zijn de dictafoons vergelijkbaar met de eenvoudige memorecorders: er kunnen enkel notities worden geregistreerd. Geavanceerde memorecorders kunnen dankzij hun ruime ingebouwde voorzieningen (zoals een memoblokje, een agenda, een adresboekje, een rekenmachine,...) vergeleken worden met de meeste hedendaagse notitietoestellen. 2. De geteste memorecorders We hebben zowel een aantal eenvoudige als geavanceerde memorecorders uitgetest. Deze laatste komen pas in ons volgend nummer aan bod. In dit artikel leest u de testresultaten over de volgende eenvoudige memorecorders, gerangschikt naar toenemende opnamecapaciteit: ========== Tabel: Overzicht eenvoudige memorecorders ========== -Product: Personal Note Recorder VT-90 -Producent: Voice It -Maximale opnamecapaciteit: 1,5 minuten -Aantal mappen: 1 -Technische fiche: pg. ---------- -Product: NoteCorder 400 -Producent: Olympus -Maximale opnamecapaciteit: 2 minuten -Aantal mappen: 1 -Technische fiche: pg. ---------- -Product: Personal Note Recorder VT-300 -Producent: Voice It -Maximale opnamecapaciteit: 6 minuten -Aantal mappen: 4 -Technische fiche: pg. ---------- -Product: ICD-V21 Voice Balloon -Producent: Sony -Maximale opnamecapaciteit: 10 minuten -Aantal mappen: 1 -Technische fiche: ---------- -Product: ICD-30 -Producent: Sony -Maximale opnamecapaciteit: 16 minuten -Aantal mappen: 2 -Technische fiche: pg. ---------- -Product: Executive Model VX-2200 -Producent: Voice It -Maximale opnamecapaciteit: 22 minuten -Aantal mappen: 4 -Technische fiche: pg. ---------- -Product: Digital Recorder VR-5000 -Producent: Voice It -Maximale opnamecapaciteit: 50 minuten -Aantal mappen: 4 of 8 -Technische fiche: pg. ========== Verder testten we ook de Olympus D1000, die met verwisselbare geheugenkaartjes van 34 minuten werkt. Omdat dit toestel echter niet bruikbaar bevonden werd voor niet- of slechtzienden komt het in dit testverslag niet aan bod. 3. Testresultaten en beoordeling Eenvoudige memorecordertjes zijn, in tegenstelling tot de geavanceerde toestellen, niet speciaal voor visueel gehandicapten ontworpen. Toch zal blijken dat ze - ondanks de LCD-schermpjes op sommige apparaatjes - vrij bruikbaar zijn. *Personal Note Recorder VT-90 Pro: -Super compact -Zeer goede geluidskwaliteit -Goede geluidstoonindicaties -Eenvoudige bediening -Aantrekkelijke prijs Contra: -Geen pauzefunctie -Slordig vertaalde handleiding -Betrouwbaarheid (wellicht exemplarische fout) De VT-90 is de compactheid zelve: hij is nauwelijks groter dan een kredietkaart en amper 5 mm dik. Vooraan zien we zeven logisch opgestelde en redelijk voelbare membraantoetsen die een goed voelbare klik geven bij het indrukken. Verder zijn er twee LED- lampjes, die voor niet- en slechtzienden evenwel overbodig zijn omdat diverse geluidssignalen op elk moment goed aangeven wat er gebeurt. Tot slot zien we bovenaan vier gaatjes waarachter een luidsprekertje huist en nog een extra gaatje dat aangeeft waar de microfoon zit. Zowel luidspreker als microfoon zijn logisch geplaatst. Aan de achterzijde zit een klepje voor het wisselen van de vier knoopcel-batterijtjes; een handeling die overigens niet makkelijk uit te voeren is door een niet- of slechtziende. De VT-90 is erg makkelijk in gebruik. Na een druk op de Record- toets signaleert een geluidstoon dat de opname gestart is. Vervolgens kan je een boodschap inspreken, waarna je opnieuw op de Record-toets drukt om de opname te be‰indigen. Deze procedure herhaal je voor iedere op te nemen boodschap. De boodschappen komen in het geheugen te staan in volgorde van opname. Met de Mes-toets kan deze volgorde gewijzigd worden. Ook het beluisteren van de boodschappen achteraf is zeer eenvoudig. Met twee pijltjestoetsen blader je, begeleid door geluidstonen, door de boodschappen. De eerste en laatste boodschap herken je aan een afwijkende geluidstoon. Door lang op een pijltjestoets te drukken ga je direct naar de eerste of laatste boodschap. Met de Play- toets breng je een boodschap ten gehore. Door die toets een paar seconden ingedrukt te houden worden al de boodschappen automatisch ‚‚n voor ‚‚n uitgesproken. Het is wel jammer dat de weergave van een boodschap niet gepauzeerd en hervat kan worden. Tot slot zijn er twee wistoetsen. Met de ene wis je de laatst beluisterde boodschap; met de andere wis je alle boodschappen uit het geheugen. Elke wisactie wordt bevestigd door een geluidstoon. De ingebouwde beveiliging die het onmogelijk maakt om een nog niet beluisterde boodschap te wissen, vinden we erg nuttig. De kwaliteit van de opgenomen spraak is van een erg hoog niveau. Zelfs de opname van een telefoongesprek lukte schitterend. Tijdens de test werden er soms twee boodschappen aan elkaar geplakt of verdween een deel van een boodschap spontaan, wat het toestel onbetrouwbaar maakte. We vermoeden echter dat het hier om een exemplarische fout gaat. Het geheugen kan in principe 99 boodschappen herbergen. Zodra je echter meer dan 30 boodschappen opslaat, begint de opnamecapaciteit te dalen en heb je geen 90 seconden (normale capaciteit) meer ter beschikking. *NoteCorder 400 Pro: -Compact -Goede geluidskwaliteit -Zeer goede geluids -toonindicaties -Eenvoudige bediening Contra: -Geen pauzefunctie -Geen Nederlandstalige handleiding De NoteCorder 400 is een zeer compact memorecordertje dat dankzij zijn ovale vorm goed in de hand ligt. Vooraan zien we zeven logisch opgestelde en duidelijk voelbare druktoetsen. Verder zijn er drie LED-lampjes, die voor niet- en slechtzienden echter overbodig zijn omdat diverse geluidssignalen op elkmoment perfect aangeven wat er gebeurt. Onderaan is de luidspreker en bovenaan (zoals het hoort) de microfoon ingebouwd. Aan de achterzijde zit een klepje voor het wisselen van de twee knoopcel-batterijtjes; een handeling die overigens niet makkelijk uit te voeren is door een visueel gehandicapte. De NoteCorder 400 is gebruiksvriendelijk. Na een druk op de Rec- toets signaleert een geluidstoon dat de opname loopt. Vervolgens kan je een boodschap inspreken. Na nogmaals de Rec-toets in te drukken geven twee geluidstonen aan dat de opname be‰indigd is. Deze procedure herhaal je voor iedere op te nemen boodschap. Je kan het toestel ook zo instellen dat de Rec-toets tijdens de opname ingedrukt moet blijven. De boodschappen worden bewaard in volgorde van opname. Deze volgorde kan niet gewijzigd worden. Het beluisteren van de boodschappen achteraf is zeer eenvoudig. Met de R.Skip- en F.Skip-toetsen blader je, begeleid door geluidstonen, door de boodschappen. De eerste en laatste boodschap herken je aan een dubbele geluidstoon. Door lang op een Skip-toets te drukken ga je direct naar de eerste of de laatste boodschap. Met de Play-toets breng je een boodschap ten gehore. Het is jammer dat de weergave van een boodschap niet gepauzeerd kan worden en dat je niet alle boodschappen automatisch na elkaar kan laten weergeven. Verder zijn er twee wistoetsen. Met de ene wis je de laatst beluisterde boodschap (bevestigd door ‚‚n geluidstoon); met de andere wis je alle boodschappen uit het geheugen (bevestigd door twee geluidstonen). De wistoetsen kunnen dankzij een omranding niet per ongeluk ingedrukt worden. De kwaliteit van de opgenomen klank is, rekening houdend met de prijs van het toestel, zeer goed. Zelfs de opname van een telefoongesprek lukte prima. Dezelfde fabrikant biedt ook de (niet door ons geteste) NoteCorder 300, die een opnamecapaciteit van 90 seconden biedt en verder identiek is aan de NoteCorder 400. Verder zijn er de NoteCorders 100 en 200, maar die zijn bij gebrek aan geluidstoonindicaties niet zo geschikt voor niet- en slechtzienden. *Personal Note Recorder VT-300 Pro: -Compact -Vier mappen met Voice Labels -Goede geluidskwaliteit -Goede geluidstoonindicaties -Eenvoudige bediening Contra: -Geen pauzefunctie -Geen oortelefoonaansluiting Behalve een dubbele dikte, een extra membraantoetsje en een ander batterijvak (het potloodbatterijtje van de VT-300 is door een niet- of slechtziende veel gemakkelijker te vervangen dan de knoopcelletjes van de VT-90) lijkt de VT-300 wel de identieke tweelingbroer van de VT-90. De VT-300 biedt vier afzonderlijke mappen om boodschappen in onder te brengen. Je kan bijvoorbeeld telefoonnummers in map 1 onderbrengen, treinuren in map 2, enzovoort. Om de gewenste map te kiezen gebruik je de Chan-toets. Bij iedere map kan je een zogenaamd Voice Label inspreken, dat je te horen krijgt als je tussen de mappen schakelt. Zo weet je als visueel gehandicapte exact in welke map je terechtkomt. Binnen iedere map zijn dezelfde opname- en weergavefuncties ter beschikking als bij de VT-90. De volgorde van de boodschappen wijzigen kan echter niet. Met de Speed-toets kan je kiezen tussen drie niveaus van spraakcompressie. In de eerste stand bedraagt de opnamecapaciteit 6 minuten, maar is de weergavekwaliteit matig. Bij stand 2 heb je een redelijke weergavekwaliteit en 4,5 minuten capaciteit. In stand 3 krijg je de beste weergavekwaliteit (maar toch nog net iets minder dan bij de VT-90) en slechts 3 minuten opnametijd. De opname van een telefoongesprek lukt goed bij standen 2 en 3. Tot slot hadden we bij dit toestel nog graag een oortelefoonaansluiting gezien. *ICD-V21 Voice Balloon Pro: -Compact -Goede geluidstoonindicaties -Goed toetsenbord en eenvoudige bediening -Pauzefunctie -Regelbaar geluidsvolume -Prijs/kwaliteitverhouding Contra: -Matige kwaliteit van opgenomen spraak -Batterij- en geheugenstatus enkel op LCD-scherm te zien -Slordig vertaalde handleiding Voice Balloon is een sympathiek ogend memorecordertje in de vorm van een tekstballonnetje. Aan de voorzijde zitten drie toetsen die duidelijk voelbaar zijn, een logisch geplaatst microfoontje en een LCD-schermpje met LED-lampje, die overbodig zijn voor niet- of slechtzienden dankzij de goede begeleidende geluidstonen. Aan de bovenzijde zien we een aan/uit-knopje, een multifunctioneel jog-knopje en een draaiknopje voor het geluidsvolume. Achteraan zitten de luidspreker en een scharnierend klepje voor het wisselen van de twee knoopcel- batterijtjes; een handeling die overigens goed doenbaar is voor een visueel gehandicapte. De Voice Balloon is erg makkelijk in het ge-bruik. Na een druk op de Rec-toets signaleert een geluidstoon dat de opname gestart is. Vervolgens kan je een boodschap inspreken, waarna je opnieuw op de Rec-toets drukt om de opname te be‰indigen. Dit doe je voor iedere op te nemen boodschap. De boodschappen komen in het geheugen te staan in volgorde van opname. Deze volgorde kan je niet wijzigen. Het beluisteren van de boodschappen gebeurt via de jog-knop, waarmee je (begeleid door geluidstonen) door de boodschappen bladert, een boodschap beluistert of binnen de boodschap iets opzoekt. Verder kan je via deze knop al de boodschappen ‚‚n na ‚‚n laten uitspreken of een bepaalde boodschap continu laten herhalen. Bovendien kan de weergave van een boodschap gepauzeerd en hervat worden. Tot slot is er de wistoets waarmee je de laatst beluisterde boodschap of alle boodschappen uit het geheugen kan wissen. Bij het wissen van ‚‚n boodschap wordt deze ter controle uitgesproken, zodat je niet makkelijk per ongeluk iets zou wissen. Een nuttig extraatje wordt door de special-toets geboden. Hiermee kan je ‚‚n speciale boodschap inspreken die afzonderlijk bewaard wordt en heel snel terug op te roepen is. De kwaliteit van de opgenomen klank is eerder matig. De opname van een telefoongesprek was daardoor wat moeilijk verstaanbaar. *ICD-30 Pro: -Compact -Zeer goede geluidskwaliteit -Goede geluidstoonindicaties -Zeer uitgebreide functionaliteit -Volgorde van boodschappenis wijzigbaar Contra: -Batterij en geheugenstatus enkel op LCD-scherm te zien -Geen Voice Labels bij mappen -Menu-instellingen niet toegankelijk De ICD-30 is een compact toestelletje dat via duidelijk voelbare druktoetsen (verspreid over de voorkant en de zijkanten) bediend wordt. Aan de voorzijde zien we een luidspreker, een goed geplaatste microfoon, een LCD-schermpje en een LED-lampje die dankzij goede geluidsindicaties overbodig zijn. Rechts zitten een volumeregelaar en een oortelefoonaansluiting. Een scharnierend klepje aan de achterzijde herbergt het batterijtje, dat makkelijk door een niet- of slechtziende vervangen kan worden. Het toestel is misschien iets minder intu‹tief dan zijn collega's en vergt hierdoor wat meer oefening, maar hier staat wel heel wat functionaliteit tegenover. Vooreerst zijn al de functies van de Voice Balloon ook bij dit toestel voorhanden (met uitzondering van de speciale boodschap). Verder stelt de ICD-30 twee mappen beschikbaar om boodschappen in te spreken. Bij het schakelen tussen deze mappen krijg je echter geen auditieve controle. Om de mappen te herkennen zal je de eerste boodschap bij iedere map dus als identificatieboodschap moeten gebruiken. De index-functie maakt het mogelijk om twee boodschappen samen te smelten tot ‚‚n boodschap en vice versa. Met de introscan-functie kan je de eerste vijf seconden van alle boodschappen na elkaar laten horen. De insert-functie stelt je in staat om tussen twee bestaande boodschappen een nieuwe boodschap tussen te voegen of om tekst midden in een bestaande boodschap in te lassen. Tot slot is het mogelijk om aan ‚‚n boodschap een alarm te koppelen dat je op het ingestelde tijdstip komt verwittigen. Deze instelling is echter niet mogelijk als je het LCD-scherm niet kan lezen. De maximale opnamecapaciteit van 16 minuten is goed bruikbaar dankzij de behoorlijke weergavekwaliteit in Long Play-modus. In de Short Play-modus is de kwaliteit van de opnamen zeer goed, maar wordt de capaciteit beperkt tot 8 minuten. Opname van een telefoongesprek gaf in beide modi een behoorlijk tot zeer goed resultaat. Je bent bovendien niet verplicht om alle opnamen in dezelfde modus te maken. Bij weergave van een boodschap wordt automatisch naar de bij de opname gebruikte modus overgeschakeld. Tot slot vertellen we in hoeverre de indicaties op het LCD-scherm door een visueel gehandicapte gemist kunnen worden. Kunnen gemist worden: Long Play- of Short Play-indicatie (auditief controleerbaar), de teller die aangeeft welke boodschap actief is en de alarm-indicatie (alarmtijdstip niet zelfstandig instelbaar). Worden als een gemis aangevoeld: de aanduiding van de actieve map (bij gebrek aan Voice Labels) en de indicaties van de batterijstand en van het opgebruikte geheugen (hier waren extra geluidstonen welkom geweest!). Al met al valt er, gebruik makend van enkele truukjes, toch goed met het toestel te werken. *Executive Model VX-2200 Pro: -Compact -Vier mappen met Voice Labels -Goede geluidstoonindicaties -Eenvoudige bediening Contra -Slechte geluidskwaliteit bij EP -Geen pauzefunctie -Toetsen reageren soms niet -Batterij- en geheugenstatus enkel op LCD-scherm te zien -Geen oortelefoonaansluiting De VX-2200 heeft identiek dezelfde afmetingen als de VT-300 maar ziet er heel anders uit. Vooraan vinden we acht logisch opgestelde en duidelijk voelbare druktoetsen, die echter niet steeds direct reageren bij het indrukken. Verder zijn er een LCD- scherm en twee LED-lampjes. Tot slot zien we onderaan een roostertje waarachter een luidspreker en een microfoon zitten. De microfoon is echter niet goed geplaatst, want linkshandigen zullen hem onbewust bedekken met hun duim. Aan de achterzijde zit een klepje voor het wisselen van het potloodbatterijtje, een handeling die een niet- of slechtziende vlot kan uitvoeren. Net zoals bij de VT-300 worden er 4 mappen geboden met de mogelijkheid om Voice Labels aan te maken. Deze zorgen ervoor dat je de mapindicatie op het LCD-schermpje absoluut niet nodig hebt. Binnen iedere map zijn dezelfde opname- en weergavefuncties ter beschikking als bij de VT-90. Wat echter niet kan is de volgorde van de boodschappen wijzigen. Verder werkt ook de wisfunctie anders. In tegenstelling tot de VT-90 en -300 is er slechts ‚‚n Erase-toets waarmee je beide wisfuncties (‚‚n boodschap wissen, alle boodschappen van een map wissen) kan gebruiken. Met de Menu-toets kan je kiezen tussen drie niveaus van spraakcompressie. Bij Extended Play bedraagt de opnamecapaciteit 22 minuten, maar is de weergavekwaliteit echt onvoldoende. Bij Long Play en Standard Play krijg je een redelijke kwaliteit en respectievelijk 16 en 11 minuten capaciteit. Al met al is de weergavekwaliteit toch nog iets minder dan bij de VT-300. De opname van een telefoongesprek lukt goed, als je de Extended Play-modus maar mijdt. De geboden opnamecapaciteit van 22 minuten is door de bedenkelijke weergavekwaliteit in Extended Play-modus niet ten volle bruikbaar. In de Long Play-modus heb je echter nog steeds 16 minuten ter beschikking. Bovendien is het mogelijk om bij opname voor iedere boodschap een andere modus te kiezen. Bij weergave wordt automatisch naar de juiste modus overgeschakeld. Tot slot vertellen we in hoeverre de indicaties op het LCD-scherm door een visueel gehandicapte gemist kunnen worden. Kunnen gemist worden: de aanduiding van de actieve map (vanwege de Voice Labels), de Exended Play-, Long Play- of Short Play-indicaties (auditief controleerbaar), de indicatie of de geluidssignalen aanstaan (auditief controleerbaar) en de teller die aangeeft welke boodschap actief is. Worden als een gemis aangevoeld: de indicaties van de batterijstand en van het opgebruikte geheugen (hier waren extra geluidstonen welkom geweest!). Al met al valt er, gebruik makend van enkele truukjes, toch goed met het toestel te werken. Net zoals bij de VT-300 missen we bij dit toestel een oortelefoonaansluiting. Er bestaat ook een VX-1200, die identiek is aan de VX-2200, maar slechts ‚‚n weergavemodus en 12 minuten opnamecapaciteit biedt. *Digital Recorder VR-5000 Pro: -Goede geluidstoonindicaties -Goed toetsenbord en eenvoudige bediening -Editeer- en indexeerfunctie -Opnamecapaciteit -Ruime uitbreidingsmogelijkheden Contra: -Geen Voice Labels bij mappen -Volgorde van boodschappen niet wijzigbaar -Batterij- en geheugenstatus enkel op LCD-scherm te zien -Hoog batterijverbruik Ook de VR-5000, het topmodel van het Voice It gamma, is een compacte verschijning. Vooraan vinden we tien logisch opgestelde en goed voelbare druktoetsen die een duidelijke klik geven bij het indrukken. Dankzij rubberen zijranden ligt dit toestel comfortabel in de hand. Verder zijn er een LCD-scherm, een luidsprekerroostertje en een microfoon, die op een goede plaats (bovenaan) ingebouwd zit. Aan de rechterzijde zit de geluidsvolumeregelaar zo goed verzonken dat je er niet per ongeluk kan aan draaien. Op de linkerzijkant zitten aansluitingen voor een externe microfoon en een oortelefoon en aan de onderzijde een PC-connector. Op de achterzijde zien we twee klepjes. Achter het ene kan een kaartje voor geheugenuitbreiding toegevoegd worden en het andere onttrekt twee potloodbatterijtjes aan het oog. Het vervangen ervan is gemakkelijk door een niet- of slechtziende uitvoerbaar. Qua functionaliteit biedt de VR-5000 zowat alle mogelijkheden van de drie voorgaande toestellen, behalve de functie om de volgorde van de boodschappen te wijzigen en de mogelijkheid om de vier mappen te voorzien van Voice Labels. Vooral dit laatste is erg jammer, want om de mappen te herkennen zal je de eerste boodschap van iedere map als identificatie moeten gebruiken. Naast alle functies die we reeds kennen van de andere toestellen biedt deze memorecorder nog een paar zeer nuttige extra functies. De meest in het oog springende is ongetwijfeld de mogelijkheid om bij een bestaande boodschap een stuk in te lassen of weg te knippen. Om deze bewerkingen vlot te kunnen uitvoeren kan een boodschap versneld, vertraagd, snel vooruit- of achteruitgespeeld en gepauzeerd worden. Verder kan je tijdens de opname van een boodschap indexmarkeringen invoegen. Deze indexmarkeringen zijn achteraf direct terug te vinden. Tot slot is er de Vox-functie, die ervoor zorgt dat er tijdens de opname van een boodschap gepauzeerd wordt zodra er een stilte valt. Op deze manier wordt het beschikbare geheugen zo effici‰nt mogelijk benut. De keuze tussen twee niveaus van spraakcompressie (Long Play en Standard Play) is bepalend voor de opnamecapaciteit: respectievelijk 50 en 40 minuten. Tussen de Long Play- en Standard Play-modus is er nauwelijks een hoorbaar verschil in klankkwaliteit. Een telefoongesprek opnemen lukte in beide weergavemodi. Wat dit toestel erg aantrekkelijk maakt zijn de talrijke uitbreidingsmogelijkheden. Dat een oortelefoontje en een externe microfoon gebruikt kunnen worden is zeer nuttig. De mogelijkheid om met een optioneel verkrijgbaar geheugenkaartje de opnamecapaciteit (en het aantal mappen) te verdubbelen is schitterend. De seri‰le poort om de boodschappen naar een Windows PC door te sturen is de slagroom op de taart. En dat de kabel en software hiervoor standaard meegeleverd worden, mag een voorbeeld zijn voor de concurrentie! Het meegeleverde PC Link programma hebben we slechts oppervlakkig getest, maar onze eerste indruk is dat het vlot bruikbaar is met een vergrotingsprogramma (we voerden deze test uit met ZoomText Xtra Level 1). Tot slot vertellen we in hoeverre de indicaties op het LCD-scherm door een visueel gehandicapte gemist kunnen worden. Kunnen gemist worden: Long Play- of Standard Play-indicatie (auditief controleerbaar) en de teller die aangeeft welke boodschap actief is. Worden als een gemis aangevoeld: de aanduiding van de actieve map (bij gebrek aan Voice Labels) en de indicaties van de batterijstand en van het opgebruikte geheugen (hier waren extra geluidstonen welkom geweest!). Al met al valt er, gebruik makend van enkele truukjes, toch goed met het toestel te werken. Jammer is wel dat bij iedere ingedrukte toets het scherm verlicht wordt, wat voor een niet-ziende nutteloos is en bovendien de batterijen sterk belast. 4. Conclusie Deze eenvoudige memorecorders verdienen zonder enige twijfel een plaats in het uitgebreide hulpmiddelengamma voor personen met een visuele handicap. Je moet echter goed voor ogen houden dat deze toestelletjes meestal gemaakt zijn voor het registreren van korte boodschappen en dus niet om een uren durende conversatie vast te leggen. Wie een goedkoop en eenvoudig bedienbaar hulpmiddeltje wenst om slechts af en toe een klein geheugensteuntje te bewaren, kan (naast de klassieke knoop in de zakdoek) zijn toevlucht zoeken tot de VT-90 en de NoteCorder 400 of tot de niet geteste VX-1200 en NoteCorder 300. Als je vrij frequent behoefte hebt aan het bewaren van korte boodschappen, dan kan het nuttig zijn om bij elkaar horende boodschappen (afspraken, telefoonnummers,...) in mappen onder te brengen. De VT-300, de Voice Balloon en de VX- 2200 bieden deze mogelijkheid. Wil je toch ook langere nota's kunnen opslaan of ben je eerder op zoek naar een dictafoon- alternatief, dan is de VR-5000 dankzij zijn geheugenkaartjes de geknipte kandidaat voor de job. Hoewel het misschien moeilijk vooraf in te schatten is, dien je bij de keuze van een memorecorder goed na te gaan welke opnamecapaciteit (het aanbod loopt van 90 seconden tot 50 minuten) je zal nodig hebben. ---------- We danken Michel Claesen die deze toestellen hielp beoordelen vanuit zijn eigen praktijkervaringen als niet-ziende.