Windows 2000: De nieuwigheden voor visueel gehandicapten
Frits Jongboom
1. Inleiding
Het toekomstige Windows 2000 werd lange tijd voorgesteld als de
gezamenlijke opvolger van zowel Windows 98 als Windows NT 4.
Enkele maanden geleden werd echter bekend dat Windows 2000 enkel
Windows NT 4 opvolgt en dat Windows 98 volgend jaar zijn eigen
opvolger krijgt (met als werktitel "Millennium"). Pas in 2001
wordt er één gemeenschappelijk besturingssysteem verwacht, dat
nu nog de werktitel "Neptune" draagt.
Windows 2000 komt in één desktop-versie en drie server-versies
op de markt. Microsoft verwacht dat de desktop-versie, die
"Windows 2000 Professional" zal heten, het belangrijkste
besturingssysteem voor bureaucomputers in kleine en grote
bedrijven wordt. Dit betekent echter niet dat dit product
onbelangrijk is voor de thuissituatie. Wanneer een hoge mate van
stabiliteit en beveiliging vereist zijn, kan Windows 2000 ook
hier een goed alternatief bieden.
In deze bijdrage bespreken we enkel
Windows 2000 Professional Release Candidate 1, die nog voor het
einde van dit jaar gepland staat. Omdat we enkel over een
Engelse versie beschikten, zal er in dit artikel al eens een
Engelse term gebruikt worden (daar waar het nieuwe functies
betreft, waarvan we de door Microsoft gehanteerde Nederlandse
benaming nog niet kennen).
De systeemeisen voor Windows 2000 Professional zijn een PC met
een Pentium van 166 MHz of hoger, 32 Mb werkgeheugen (64 Mb is
aanbevolen), een harde schijf van 2 Gb met minstens 500 Mb vrije
ruimte.
In deze bijdrage behandelen we vooral de voor gehandicapten
aanwezige toegankelijkheidsopties.
2. Windows 2000 Professional toegankelijkheidsopties
Windows 2000 biedt alle toegankelijkheidsopties die Windows 98
al had, zoals:
*Hoog Contrast-schema's:
Windows 2000 biedt ten behoeve van slechtzienden dezelfde Hoog
Contrast-schema's als Windows 98, maar een slimmere weergave op
het scherm zorgt ervoor dat knoppen niet wegvallen achter de
taakbalk.
*Magnifier (zie IM 11,3 van september '97 en IM 12,2 van Juni
'98):
Dit is een beperkt vergrotingsprogrammaatje dat een gedeelte
van het scherm vergroot weergeeft in een apart venster.
*Muiscursors:
Er kan gekozen worden uit drie formaten (normaal, groot of
extra groot) en drie kleurweergaven (wit, zwart of negatief)
voor de muiscursor.
*MSAA (zie IM 11,3 van september '97):
MSAA (Microsoft Active Accessibility) is een technologie die
moet zorgen voor gestandaardiseerde gegevensoverdracht tussen
het besturingssysteem en de toepassingsprogramma's enerzijds en
de hulpmiddelen anderzijds.
*Toegankelijkheidsassistent:
De toegankelijkheidsassistent (wizard) vereenvoudigt het
instellen van de toegankelijkheidsopties. Dankzij deze
assistent kan je al de toegankelijkheidsopties opslaan op
diskette en meenemen naar een andere PC !
Daarnaast biedt Windows 2000 nog een aantal geheel nieuwe
toegankelijkheidsopties:
*On-screen Keyboard:
Dit is een hulpmiddeltje dat een PC-toetsenbord op het scherm
afbeeldt. Motorisch gehandicapten kunnen via dit toetsenbord
met behulp van een muis, een besturingspook of een ander
aanwijsapparaat tekst intypen.
Dit On-Screen Keyboard is een afgeslankte versie van het
commercieel product "ScreenDoors". Het kan opgewaardeerd
worden naar de volledige versie.
*Narrator:
Dit is een mini GUI-toegangsprogramma, dat slechts bedoeld is
als tijdelijke oplossing als bijvoorbeeld je eigen
GUI-toegangsprogramma het laat afweten of als je even op een
andere computer moet werken.
Narrator is compatibel met het Windows 2000 bureaublad, het
Windows installatieprogramma, de dialoogvensters die
resulteren uit het Configuratiescherm, Notepad, Wordpad en
Internet Explorer. Microsoft meldt echter dat dit programma
niet of nauwelijks samenwerkt met MS-Office. Narrator kan
SAPI-compatibele spraaksyntheseprogramma's (zoals Fluent Dutch
en Infovox) aansturen. Standaard levert Microsoft een
Engelstalig spraaksyntheseprogramma mee. In onze
testopstellingen hebben wij Narrator samen met de
Nederlandstalige Infovox bekeken en dit werkte goed.
Binnen Narrator kan er verder voor gekozen worden om de
muiscursor te koppelen aan het actieve item (focus,
menu-optie,...).
Het blijft echter nog de vraag of Narrator beschikbaar zal zijn
in niet Engelstalige Windows 2000 versies. Mocht Narrator ook
voorzien zijn voor de Nederlandstalige Windows 2000 versie,
dan is het niet ondenkbaar dat er ook een Nederlandstalige
synthesizer wordt meegeleverd.
*Geluidsschema's voor blinde gebruikers:
Microsoft maakt in de documentatie melding van speciale
geluidsschema's voor blinde gebruikers; in onze versie
Windows 2000 Professional Release Candidate 1 kwamen wij deze
geluidsschema's helaas niet tegen. We nemen aan dat deze
schema's in de uiteindelijke versie wel aanwezig zullen zijn.
We zullen dit melden zodra we een definitieve Windows 2000
versie hebben kunnen testen.
Verder zijn er nog enkele verbeteringen die niet onder de
toegankelijkheidsopties vallen, maar zeker de moeite van het
vermelden waard zijn:
*Het berichtengebied (gebied net links van het klokje in de
taakbalk) is nu bereikbaar geworden via het toetsenbord.
*Met behulp van de Alt- en de pijltjestoetsen kan je nu
navigeren tussen al de verschillende besturingselementen (zoals
de knoppen op de werkbalken) in om het even welk venster.
3. Windows 2000 en hulpmiddelen
Op dit moment kennen we nog geen hulpmiddelen die werken met
Windows 2000. We kunnen er echter van uitgaan dat de
hulpmiddelen die nu werken onder Windows NT, aangepast zullen
worden voor Windows 2000.
Zo maakt AI Squared er melding van dat ZoomText 7.03 (gepland
voor eind oktober '99) waarschijnlijk al Windows 2000-compatibel
zal zijn. Ook Dolphin Computer Access streeft ernaar om
Supernova versie 4 (gepland voor eind dit jaar) Windows 2000-
compatibel te maken. Henter-Joyce is van plan om zo snel
mogelijk na het verschijnen van de definitieve versie van
Windows 2000, een Engelstalige Jaws voor Windows 2000 uit te
brengen.
Windows 2000 biedt (net als Windows 98) USB-ondersteuning. Dit
betekent dat er bijvoorbeeld USB-scanners kunnen worden
aangesloten en gebruikt. Ook de nieuwe Satellite-leesregels van
Alva kunnen via deze interface op de PC worden aangesloten.
4. Conclusie
Windows 2000 levert extra bruikbare toegankelijkheidsopties,
zoals een heus miniatuur GUI-toegangsprogramma (al is het nog
niet bekend of dit onderdeel ook bij niet Engelstalige versies
zal meegeleverd worden) en een toetsenbord op het scherm.
Microsoft zelf schrijft het volgende over de
toegankelijkheidsopties van Windows 2000:
"De toegankelijkheidsopties die meegeleverd worden met Windows
2000 zijn bedoeld om een minimale vorm van functionaliteit te
bieden voor gebruikers met een beperking (users with special
needs). De meeste gehandicapte gebruikers zijn voor dagelijks
gebruik echter meer gebaat bij een hulpmiddel van een hoger
niveau."
Een extra verbetering binnen Windows 2000 is het feit dat er nu
meer objecten via het toetsenbord bereikbaar zijn, zoals het
berichtgebied en de knoppenbalken.
Doordat Microsoft dit product enkel als opvolger voor Windows NT
4 uitbrengt en niet voor Windows 98, zullen de
hulpmiddelenproducenten voorlopig hulpmiddelen moeten blijven
ontwikkelen voor de beide Windows-platforms. De keuze van een
hulpmiddel zal je dus nog steeds moeten maken in functie van het
besturingssysteem waarmee je werkt.
Tegen de tijd dat Windows 2000 in de winkel ligt, kunnen we
verwachten dat er ook verschillende hulpmiddelen voor dit
besturingssysteem beschikbaar zullen zijn. Infovisie Magazine
zal u hiervan zeker op de hoogte houden.
Voor meer informatie over de toegankelijkheidsopties van Windows
2000 kan u op deze website terecht:
http://microsoft.com/enable/products/windows2000/features.htm
Naar inhoudsopgave