@@AR @@06 De Screen Magnifiers Homepage Informatiebron over vergrotingssoftware Gerrit Van den Breede 1. Inleiding Deze Engelstalige weblocatie wordt gemaakt door de Nederlander Peter Verhoeven. Met behulp van de vertalingssite "translator.go.com" kan de bezoeker kiezen tussen vijf andere talen: Frans, Duits, Italiaans, Portugees of Spaans. De vertaling gebeurt rechtstreeks; eventjes geduld oefenen is wel de boodschap. In IM 13,2 van juni '99 verscheen reeds een bespreking van deze weblocatie. In dit artikel gaan we dieper in op een aantal inhoudelijke aspecten. Op deze "Screen Magnifiers Homepage" kan u uitgebreide informatie vinden over vergrotingsprogramma's voor MS-DOS, Windows, OS/2 en Mac OS, onder andere over Big-W, Lunar, LP-Windows, Magic, Magnum en ZoomText Xtra. Er wordt ook aandacht besteed aan spraaksyntheseprogramma's. Zo worden de pakketten ReadPlease 2000, Fluent Dutch, Monologue en ProVerbe onder de loep genomen. Het adres is http://www.magnifiers.org. Er is ook een identieke versie te vinden op http://members.tripod.com/~magnifiers/main2.html. 2. Toegankelijkheid De hele opmaak is met oog voor de noden van slechtzienden ontworpen. Er wordt zuinig gebruik gemaakt van kaders (frames). Aan de linkerzijde zien we een smal lichtblauw kader met een menu bestaande uit donkerblauwe knoppen waarop grote witte tekst staat. Deze menu-opties worden op elke pagina onderaan herhaald. Rechts bevindt zich het kader waarin de gekozen pagina verschijnt. Dit kader heeft een donkerblauwe achtergrond met witte tekst die groter is dan algemeen gangbaar. Het is duidelijk dat terdege gestreefd werd naar een optimale toegankelijkheid voor slechtzienden. Een versie voor blinden is beschikbaar op http://www.magnifiers.org/main2.html. 3. Faciliteiten en mogelijkheden In het menu bevinden zich 15 knoppen die de bezoeker een ruim aanbod bieden. We overlopen de belangrijkste mogelijkheden: *Via de knop "Download" kom je terecht op een pagina met vijf rubrieken: alternatieve muisprogramma's, vergrotingsprogrammatuur, GUI-toegangsprogramma's, spraaksynthesesoftware en diverse andere nuttige programma's. Bij elke rubriek zijn er verwijzingen naar webstekken waar freeware, shareware en demo-versies van commerci‰le programma's afgehaald kunnen worden. Zo zijn er maar liefst 49 koppelingen naar plaatsen met vergrotingsprogrammatuur. *Via de knop "Reviews" krijg je uitvoerige besprekingen over zes vergrotingsprogramma's. Verder in dit artikel geven we een overzicht van wat je in deze reviews kan lezen. *Via de knop "Search" kan je zoeken in een verzameling websites die interessant zijn voor visueel gehandicapten. Deze webadressen werden door de redactie van de Screen Magnifiers Homepage verzameld. *Via de knop "Mirror Site" kom je terecht bij een identieke kopie van de website. Dit kan een uitweg zijn indien het webadres om ‚‚n of andere reden niet toegankelijk is of erg traag werkt. *Via de knop "Accessibility" verneem je hoe computers, besturingssystemen, toepassingsprogramma's en het internet toegankelijker kunnen gemaakt worden voor visueel gehandicapten. *Vanaf de hoofdpagina is een Low Vision Interface beschikbaar waarmee het resultaat van een zoekproces (via de zoekrobot "Alta Vista") een heel stuk leesbaarder wordt voor slechtzienden. Nadat de zoekterm in de Low Vision Interface ingegeven werd, verschijnt het zoekresultaat op een donkerblauw scherm met grote witte en groene letters. Naast het hierboven aangehaalde is er nog veel interessants te vinden: uitleg over spraaksyntheseprogramma's, discussies via email, laatste nieuws over recente versies van programma's en verwijzingen (links) naar webstekken over hulpmiddelen, nieuws en muziek. 4. Evaluaties vergrotingsprogramma's Peter Verhoeven test vergrotingssoftware op vrijwillige basis. Hij geeft echter prioriteit aan het beantwoorden van vragen. De bezoeker kan testbevindingen lezen van zes vergrotingsprogramma's, steeds getest onder Windows 95. Twee en drie van die programma's werken ook nog respectievelijk onder DOS en Windows 3.x. Het is echter niet steeds duidelijk over welk versienummer het gaat en in de helft van de gevallen zijn demo- of beta-versies getest. Het lijkt ons interessant om de testbevindingen van Peter Verhoeven te toetsen aan onze eigen ervaringen (soms uit vergelijkende testen) met de zes gekozen vergrotingsprogramma's. We geven telkens eerst weer wat hij zegt over het vergrotingsprogramma en vervolgens voegen we daar onze eigen bevindingen of mening aan toe (meestal gebaseerd op vergelijkend testwerk). 4.1. Big-W *Peter Verhoeven Het gaat hier om een erg beperkt programmaatje waarvan de sharewareversie 1.1 getest werd. Big-W is niet voor professioneel gebruik en ongeschikt indien een vergroting van meer dan 3 … 4 keer gewenst is. Het is dus zeker niet vergelijkbaar met pakketten zoals LP-DOS, Lunar, Magic en ZoomText. De meeste slechtzienden zullen de hulp van een ziende nodig hebben om Big-W te configureren. Als er bovendien problemen zijn met het terugvinden van de muisaanwijzer op het scherm, dan is het zo goed als onmogelijk om de afmetingen van het Big-W vergrotingsvenster te veranderen. *Infovisie Magazine In IM 12,2 van juni' 98 hebben we Big-W getest in een artikel over budgetvriendelijke vergrotingsprogramma's. We zijn van mening dat dit vergrotingsprogramma niet speciaal voor slechtzienden gemaakt werd en hierdoor slechts beperkt inzetbaar is als hulpmiddel. 4.2. LP-DOS/LP-Windows *Peter Verhoeven De testresultaten slaan op versie 6.0 die getest werd onder Windows 95. De gebruikersinterface en de kwaliteit van de vergroting worden goed bevonden. Opmerkelijk is dat ook bewegende beelden vergroot worden. De handen kunnen op het toetsenbord blijven en de gebruiker hoeft geen moeilijke toetsencombinaties te gebruiken. Het is spijtig dat er geen sneltoets voorzien is om de kleuren te wijzigen. Het doorschuiven van het vergrote beeld verloopt het beste in vegelijking met de overgie geteste programma's. *Infovisie Magazine In IM 10,4 van december '96 hebben we LP-DOS 6.0 (samen met Lunar 95 versie 1.01, een demoversie van Magic 2.0 en ZoomText 5.12) getest. Het ontbreken van een een gladde-randoptie en een hulpfunctie zijn opvallende mankementen. 4.3. Lunar 95 *Peter Verhoeven De testresultaten slaan op een demoversie van Lunar 95 voor Windows 95. Lunar 95 is over het algemeen een goed vergrotingsprogramma met uitgebreide kleurinstelmogelijkheden. Er is echter geen zwart-wit mogelijkheid en de PC loopt vast als er grafische afbeeldingen in het "line view" venster komen. Een grote tekortkoming is het ontbreken van een manuele doorschuifmogelijkheid (scroll), waardoor Lunar 95 ongeschikt is voor heel wat slechtzienden. *Infovisie Magazine In IM 10,4 van december '96 hebben we Lunar 95 versie 1.01 (samen met LP-DOS 6.0, een demoversie van Magic 2.0 en ZoomText 5.12) getest. Deze versie maakte een zeer positieve indruk op ons. Vooral de gladde-randoptie viel erg in de smaak. Zoals Peter Verhoeven terecht opmerkt, kan het vergrote beeld inderdaad enkel met de muis verschoven worden. 4.4. Magic *Peter Verhoeven Versie 2.03 (voor DOS, Windows 3.x/95) werd getest. Het is echter niet duidelijk of het om een demo-versie gaat en of er getest werd onder DOS, Windows 3.x of Windows 95. Magic is een goede vergroter en het is mooi meegenomen dat in ‚‚n pakket DOS, Windows 3.x en Windows 95 ondersteund worden. Magic is minder flexibel dan LP-DOS en ZoomText, werkt alleen in 256 kleuren en heeft geen mogelijkheden om op het onvergrote beeld te tonen welk deel uitvergroot gaat worden. *Infovisie Magazine In IM 10,4 van december '96 hebben we een demoversie van Magic 2.0 (samen met LP-DOS 6.0, Lunar 95 versie 1.01 en ZoomText 5.12) getest. Een gladde-randoptie ontbreekt, waardoor vergroting van meer dan vier maal moeilijk leesbaar is. Magic onderscheidt zich niet echt in positieve zin van de andere vergrotingsprogramma's maar beschikt wel over een zeer duidelijke hulpfunctie. 4.5. Magnum *Peter Verhoeven Er werd een demoversie 3.4 voor Windows 95 getest. Dit pakket zet goede prestaties neer en biedt met een vergroting van 32 maal de grootste vergrotingsfactor van alle professionele vergrotingsprogramma's. Magnum heeft echter geen gladde-randoptie en de muiscursor kan niet ge‹nverteerd worden, iets dat dikwijls gewenst is voor een betere zichtbaarheid. Het volgen van de menu's in Office 97 en Internet Explorer 4.0 werkt niet en de mogelijkheden bij het automatisch schuiven van het vergrote beeld zijn erg beperkt. Over het algemeen zijn de mogelijkheden aan de sobere kant en zijn er te weinig sneltoetsen. *Infovisie Magazine Omdat dit vergrotingsprogramma niet verkocht wordt in Vlaanderen en Nederland, werd het door ons nooit in een vergelijkende test opgenomen en kunnen we geen eigen mening ventileren. 4.6. ZoomText Xtra *Peter Verhoeven Van dit overbekende vergrotingsprogramma werd een beta-versie getest onder Windows 95 in de Level 1 en Level 2 uitvoering. Het is niet duidelijk om welk versienummer het ging. ZoomText wordt beschouwd als de beste vergrotingssoftware die er te koop is. De combinatie van de ingebouwde documentlezer (DocReader) met spraak is zeer comfortabel om doorlopende tekst te lezen. Alleen Lunar 95 heeft een gelijkaardige mogelijkheid (line view) maar DocReader is veel uitgebreider en is beter instelbaar. Bovendien is de kwaliteit van de meegeleverde spraak (spreekt geen Nederlands) is erg goed. *Infovisie Magazine In IM 13,1 van maart '99 werd ZoomText Xtra Level 2 versie 6.13 getest in een vergelijkende test met Supernova 2.01. De uitgebreide vergrotingsfunctionaliteit, de documentlezer, de koppeling van spraak aan de muis en de vaststelling dat soms meldingen of delen ervan overgeslagen worden, zijn de opvallendste goede en minder goede eigenschappen. 5. Conclusie De "Screen Magnifiers Homepage" biedt een schat aan informatie over toegankelijkheid voor slechtzienden van computers, software en het internet. Het is jammer dat de informatie enkel in het Engels beschikbaar is want een vreemde taal vormt hoe dan ook een barriŠre voor een aantal mensen. De testverslagen over vergrotingsprogramma's zijn erg uitvoerig en duidelijk vanuit een gebruikersstandpunt geschreven. Dat maakt ze voor veel slechtzienden praktisch en herkenbaar. Peter Verhoeven neemt ook geen blad voor de mond. Als hij iets goed of slecht vindt, wordt dat zonder omwegen gezegd. We vinden echter dat vaak niet of niet ‚‚nduidig genoeg is aangegeven welke versies onder welke omstandigheden getest werden. Het zou bovendien mooi zijn als recentere versies getest zouden worden. Maar uit ervaring weten we wel dat het niet steeds makkelijk is om "kort op de bal te spelen" !